Instagram: Η τέλεια Ζωή ή το τέλειο Ψέμα?
Ήρθε η ώρα να το παραδεχτούμε, τα social media πλέον δεν χρησιμοποιούνται απλά ως ένα μέσο για να τα πούμε με παλιούς φίλους. Το Facebook, το Twitter, το Instagram, το Snapchat και άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης τώρα δημιουργούν έναν νέο οπτικό κόσμο όπου πολλοί άνθρωποι το θεωρούν πιο σημαντικό ακόμη και από την “offline” ζωή τους.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μεγάλη επίδραση στην προσωπική μας ζωή και στις σχέσεις μας. Πώς ακριβώς όμως άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας και το πως αντιλαμβανόμαστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής; Αποφάσισα και εγώ λοιπόν να κάνω την έρευνά μου και να εξετάσω πιο βαθιά την επιρροή που έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πιο συγκεκριμένα το Instagram όσο αφορά την υγεία και την εικόνα του σώματος.
Το Instagram, το οποίο έχει 1 δισεκατομμύριο χρήστες ανά το παγκόσμιο, έχει εξελιχθεί από ένα απλό δίκτυο φωτογραφιών σε ένα σημαντικό εργαλείο μάρκετινγκ όπου χρησιμοποιείται από άτομα ή επιχειρήσεις για προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών. Μια πλατφόρμα όπου μας ενθαρρύνουν να αναδείξουμε την “Τέλεια Ζωή” μας; Πολυτελείς διακοπές σε εξωτικά μέρη, το τέλειο σώμα για παραλία, υγιεινά γεύματα, επαγγελματικά μακιγιάζ και ούτω καθεξής.
Κατάφερε άραγε το Instagram να αλλάξει την αντίληψή μας όσο αφορά την εξωτερική εμφάνιση και την υγεία; Και αν ναι, είναι προς το καλό ή προς το κακό;
Ο προσωπικός μου λογαριασμός στο Instagram είναι γεμάτος με νόστιμες υγιεινές συνταγές, όμορφα μέρη που επισκέφτηκα και βίντεο από τις προπονήσεις μου στο Boxing. Όμως όπως και με τους περισσότερους χρήστες στο Instagram, αυτές οι πολύ προσεκτικά επιλεγμένες φωτογραφίες είναι μόνο η μισή αλήθεια.
Όπως και στην τηλεόραση, τα περιοδικά ή οπουδήποτε μπορούμε να εκτεθούμε δημόσια, έτσι και στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, όλα σχετίζονται με την προβολή της προσωπικής μας ζωής στην καλύτερη της εκδοχή, και την απόκρυψή των κομματιών όπου δεν πάνε και τόσο «τέλεια».
“Eat like me – look like me”
Food bloggers, μοντέλα, personal trainers κ.ά. ξεκίνησαν μια νέα εποχή όπου στόχος είναι το καλλίγραμμο σώμα ή η προώθηση της υγείας μέσα από διάφορους «πιασάρικους» τρόπους (πράσινα τσάγια αποτοξίνωσης, όμορφα μπουκάλια νερού με φέτες από λαχανικά, πολύχρωμα smoothies και chia puddings). Αυτό αποτελεί πλατφόρμα έμπνευση αφού οι χρήστες μπορούν να ανακαλύψουν νέες υγιεινές συνταγές, νέα για την διατροφή ή συμβουλές για άσκηση.
Αναμφισβήτητα, είναι θετικό το γεγονός ότι ο κόσμος μπορεί πιο εύκολα να εμπνευστεί και να ωθηθεί προς ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Τότε που είναι το πρόβλημα;
Πού είναι το κακό στο να φωτογραφίζουμε κάθε στιγμή της ζωής μας; Το jogging που κάνουμε κάθε Τρίτη στο πάρκο, το νέο μας φόρεμα, την σαλάτα με το quinoa που φτιάξαμε; Είναι τόσο κακό;
Η απάντηση είναι: Ναι!
Αρχικά, παύουμε πλέον να χρησιμοποιούμε τα μάτια μας για να εκτιμήσουμε την ομορφιά. Μια ωραία στιγμή, πρέπει πρώτα να καταγραφεί σε μία φωτογραφία και να γίνει share το επόμενο λεπτό. Η πρώτη μου σκέψη μόλις δω ένα χαριτωμένο κουτάβι – πού είναι το τηλέφωνό μου;
Γιατί να διαβάζουμε βιβλία όταν μπορούμε να κοιτάμε φωτογραφίες; Γιατί να σταματήσουμε και να απολαύσουμε ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα όταν μπορούμε να το τραβήξουμε φωτογραφία, να την επεξεργαστούμε και να την κάνουμε share στο λογαριασμό μας;
Επιπλέον…
Η μεγαλύτερη ανησυχία, ωστόσο, είναι η «σύγκριση» του εαυτού μας με άλλους ανθρώπους.
Οι άνθρωποι παθαίνουν εμμονή με το «καθαρό» φαγητό, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή σημαντικών ομάδων τροφίμων όπως οι υδατάνθρακες. Εάν ένας γνωστός Instagrammer πει ότι “αυτό το φαγητό είναι κακό για εσάς” ή “αυτό είναι αυτό που τρώω για να με κρατάει σε φόρμα”, πολλοί είναι αυτοί που θα το ακολουθήσουν. Δυστυχώς, οι περισσότερες από αυτές τις συμβουλές όμως, δεν βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία.
Εάν διαβάσατε ένα post και πιστεύετε ότι μπορεί να πάσχετε από δυσανεξία στην γλουτένη, πριν αρχίσετε να πετάτε όλα τα δημητριακά πού έχετε σπίτι σας, καλό θα ήταν να επισκεφθείτε τον γιατρό σας για την κατάλληλη διάγνωση.
Τι λένε οι επιστήμονες;
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, το Instagram φαίνεται να έχει τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στην ψυχική υγεία σε σύγκριση με άλλα κοινωνικά μέσα, που σχετίζονται με τα συναισθήματα του άγχους και την αρνητική εικόνα του σώματος.
Επίσης έδειξαν ότι, το Instagram μπορεί εύκολα να κάνει τις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια να αισθάνονται ανασφαλείς με το σώμα τους, αγνοώντας το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι φωτογραφίες που ανεβαίνουν στο διαδίκτυο κόβονται, επεξεργάζονται και φιλτράρονται για να φαίνονται «τέλειες».
Στο πίσω μέρος του μυαλού μας πρέπει να θυμόμαστε ότι όλοι μας έχουμε διαφορετικό τρόπο ζωής, διαφορετικό πρόγραμμα και ευθύνες. Οι περισσότεροι από τους διάσημους Instagrammers που ακολουθούμε, πληρώνονται για να δημοσιεύουν την ζωή τους και να μοιράζονται αυτά που τρώνε, αυτά που φοράνε, τις ασκήσεις που κάνουν και ούτω καθεξής. Το να μην μπορείς να πας γυμναστήριο κάθε μέρα δεν σημαίνει ότι είσαι αδύναμος ή ότι δεν αξίζεις.
Συμπέρασμα
Όταν πρόκειται για γυμναστήριο, υγεία και ομορφιά, το Instagram μπορεί να είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο για έμπνευση και συμβουλές. Ωστόσο, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι είναι αδύνατο πάντα να δείχνουμε στα καλύτερά μας, πάντα να τρώμε προσεγμένα και να ζούμε σε ένα τέλειο σπίτι που είναι πάντα καθαρό και τακτοποιημένο ή να βρισκόμαστε συνέχεια σε διάφορα εξωτικά μέρη. Όλο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αχρείαστη πίεση και άγχος. Στο τέλος της ημέρας, η ‘offline’ ζωή μας είναι αυτή που έχει την μεγαλύτερη σημασία.
Μπορούμε να επιλέξουμε αν θα περάσουμε τις ώρες μας δείχνοντας την ζωή μας από την καλύτερη της γωνία ή να περάσουμε περισσότερο ζώντας το παρόν. Ξεκινήστε απολαμβάνοντας την ομορφιά της ζωής με ένα άτομο … ή με τον εαυτό σας! Τα καλύτερα φίλτρα είναι τα μάτια σας, οπότε σταματήστε να κοιτάζετε προς τα κάτω και δείτε τον κόσμο.
Ελεάνα Λιασίδου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Βιβλιογραφία:
Computers in Human Behavior (2016). Vol 65, Pages 1-680. [online] Available at: http://www.sciencedirect.com/science/journal/07475632/65?sdc=1 [Accessed 7 Apr. 2018].
Dobrean, A. and Pasarelu, C. (2016) Impact of Social Media on Social Anxiety: A Systematic Review. New Developments in Anxiety Disorders, Available at: (Accessed: 7 April 2018).
Pantic, I. (2014) Online Social Networking and Mental Health. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(10), pp. 652-657.