Είστε έγκυος; Τι να ΜΗΝ . . . φάτε!
Είστε έγκυος ή προσπαθείτε να μείνετε; Το Change Eat είναι εδώ να σας συμβουλέψει σ’ ένα θέμα που σίγουρα σας απασχολεί γιατί αναφέρεται σ’ ένα σημαντικό στάδιο της ζωής . . την εγκυμοσύνη και τη διατροφή! Στο στάδιο αυτό οφείλετε να είστε ιδιαίτερα προσεχτικές αφού οι επιλογές σας επηρεάζουν τόσο εσάς όσο και το παιδί σας! Προσέξτε λοιπόν, μένοντας μακρυά από μολύνσεις και λοιμώξεις, στις οποίες ενδέχεται να εκτεθείτε μέσω των τροφών. Ας δούμε ποιες είναι οι τροφές που πρέπει να μην φάτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης:
Μαλακά Τυριά
Τα εισαγόμενα μαλακά τυριά μπορεί να περιέχουν βακτήρια όπως η λιστέρια. Ακόμη και μια ήπια μορφή Λιστερίωσης μπορεί να προκαλέσει αποβολή του εμβρύου ή να νοσήσει το βρέφος εφόσον γεννηθεί. Αποφύγετε μαλακά τυριά τύπου μπρι, μπλε τυρί, καμαμπέρ, ροκφόρ, χύμα φέτα και γκοργκοτζόλα . Όλα τα μαλακά τυριά που παρασκευάζονται με παστεριωμένο γάλα είναι ασφαλή για κατανάλωση. Επιλέξτε συσκευασμένα τυριά τα οποία έχουν τύχει κατάλληλης επεξεργασίας και είναι ασφαλής η χρήση τους, σε σχέση με τα χύμα τυριά (φέτα, αναρή) που μπορεί να μην παρασκευάστηκαν υπό κατάλληλες συνθήκες ώστε να είναι ασφαλή.
Αυγά
Ωμά αυγά ή οποιαδήποτε τρόφιμα περιέχουν ωμά ή μισοψημένα αυγά, θα πρέπει να αποφεύγονται λόγω πιθανής έκθεσης σε σαλμονέλα. Μερικά παραδείγματα τροφίμων που μπορεί να γίνουν με ωμά αυγά είναι οι σπιτικές σάλτσες του Καίσαρα, μαγιονέζες, σπιτικά παγωτά ή κρέμες και σάλτσες Hollandaise. Ωστόσο, εμπορικά παρασκευασμένα παγωτά και σάλτσες σαλάτας, τα οποία γίνονται με παστεριωμένα αυγά, δεν αυξάνουν τον κίνδυνο της σαλμονέλας.
Κρέας και πουλερικά
Ωμά ή μερικώς μαγειρεμένα κρέατα και πουλερικά, έχουν κίνδυνο μόλυνσης σαλμονέλας και τοξοπλάσμωσης. Η τοξοπλάσμωση είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από το παράσιτο τοξόπλασμα και μπορεί να βρεθεί σε αλλαντικά, ωμά ή μισοψημένα κρέατα, μη παστεριωμένο γάλα, ψάρια και μη επεξεργασμένο νερό. Σπάνια το βλέπουμε πλέον στην εγκυμοσύνη αλλά είναι κάτι που μπορεί να βλάψει το μωρό σας.
Συκώτι
Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση του συκωτιού και των προϊόντων του. Το συκώτι περιέχει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α (ρετινόλη) και η υπερβολική δόση στον οργανισμό προκαλεί τερατογένεση στο έμβρυο.
Ωμά ψάρια, θαλασσινά και οστρακοειδή
Η πλειοψηφία των ασθενειών που μεταδίδονται από τα θαλασσινά, προκαλείται από μισοψημένα οστρακοειδή, τα οποία περιλαμβάνουν τα στρείδια, τα κυδώνια και τα μύδια. Τα ωμά οστρακοειδή θα πρέπει να αποφεύγονται εντελώς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επιτρέπονται μαγειρεμένες γαρίδες, αστακοί, καβούρια, χτένια και κυδώνια.
Μεγάλα ψάρια όπως ξιφίας, καρχαρίας, σκουμπρί
Αποφύγετε ψάρια που περιέχουν υψηλά επίπεδα υδραργύρου. Ο υδράργυρος που καταναλώνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει συνδεθεί με αναπτυξιακές καθυστερήσεις και εγκεφαλική βλάβη. Ο κονσερβοποιημένος τόνος θα πρέπει επίσης να καταναλώνεται με μέτρο.
Γάλα και γιαούρτι
Το μη παστεριωμένο γάλα μπορεί να περιέχει λιστέρια. Βεβαιωθείτε ότι το γάλα και τα γαλακτοκομικά που καταναλώνετε είναι παστεριωμένα.
Καφεΐνη
Απαιτείται προσοχή! Υψηλά επίπεδα καφεΐνης μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλό βάρος γέννησης του νεογνού, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας στην μετέπειτα ζωή του. Επίσης, υπερβολικά υψηλά επίπεδα μπορεί να προκαλέσουν αποβολή. Ας μην ξεχνάμε, ότι καφεΐνη δεν υπάρχει μόνο στον καφέ αλλά και σε διάφορα άλλα προϊόντα, όπως τσάι (και το πράσινο τσάι), σοκολάτα, αναψυκτικά, διάφορα ενεργειακά ποτά και σε ορισμένα φάρμακα για κρύωμα και γρίπη.
Δεν είναι όμως απαγορευτική η χρήση της, φτάνει να μην ξεπερνά τα 200mg την ημέρα. Η ποσότητα αυτή, κατά προσέγγιση, αντιστοιχεί σε:
- 2 φλ. στιγμιαίου καφέ
- 1,5 φλ. καφέ φίλτρου
- 2,5 φλ. τσαγιού
- 5 κουτάκια αναψυκτικά τύπου κόλα
- 2,5 κουτάκια ενεργειακού ποτού
- 4 μπάρες μαύρης σοκολάτας των 100γρ.
- 10 μπάρες σοκολάτα γάλακτος των 100γρ.
Δοκιμάστε καφέ και τσάι χωρίς καφεΐνη, χυμό φρούτων (φρέσκο κατά προτίμηση, όχι φρουτοποτό), νερό και σόδα για να περιορίσετε ή ακόμα να αντικαταστήσετε τα ροφήματα καφεΐνης.
Αλκοόλ
Η κατανάλωση αλκοόλ πρέπει να αποφεύγετε εντελώς στην εγκυμοσύνη και στο θηλασμό. Δεν υπάρχουν δεδομένα που να γνωστοποιούν ασφαλή ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ. Η προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου. Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε αλκοολικό σύνδρομο εμβρύου ( Fetal Alcohol Syndrome) ή άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Μόνο στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης μπορεί να επιτραπεί η κατανάλωση 1 μονάδας αλκοόλ, αν η υγεία της εγκυμονούσας το επιτρέπει. Θα πρέπει βέβαια να ζητήσετε την συμβουλή του γυναικολόγου σας. Επίσης αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Η έκθεση του βρέφους στο αλκοόλ δημιουργεί επιβλαβείς κινδύνους.
1 μονάδα αλκοόλ ισοδυναμεί με:
- 125ml κρασί
- 280ml μπύρα
- 25ml δυνατό ποτό, όπως ουίσκι, βότκα, ρούμι κ.ά.
Ωμά λαχανικά και φρούτα
Απαιτείται πολύ καλό πλύσιμο για να αφαιρεθούν ίχνη χώματος και οτιδήποτε άλλη βρωμιά μπορεί να περιέχουν με στόχο να αποφύγετε πιθανή έκθεση σε τοξοπλάσμωση. Η τοξοπλάσμωση μπορεί να μολύνει το έδαφος όπου καλλιεργήθηκαν τα λαχανικά.
Τρόποι να προστατευτείτε:
- Πλένετε σχολαστικά τα φρούτα, τα λαχανικά και άλλα τρόφιμα που θα καταναλωθούν ωμά.
- Ελέγχετε πάντα τις ημερομηνίες λήξης.
- Όταν μαγειρεύετε ή ξαναζεσταίνεται ένα φαγητό βεβαιωθείτε ότι ψήθηκε ή ζεστάθηκε ακόμα και στο κέντρο του φαγητού. Καλό είναι να χρησιμοποιείτε ειδικό θερμόμετρο.
- Αποθηκεύετε τα τρόφιμα σωστά! Η θερμοκρασία του ψυγείου δεν πρέπει να ξεπερνά τους 5◦C, ενώ της κατάψυξης πρέπει να είναι τουλάχιστον -18◦C.
Αντιγόνη Ανδρέου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc